Mundurki w szkołach podstawowych nie wpływają w zasadzie na nic – wynika z najnowszych badań. Ich rosnąca popularność opiera się zatem na antynaukowych mitach lub myśleniu życzeniowym edukacyjnych decydentów.
– Szkolne mundurki mogą nie być najefektywniejszą drogą do poprawy zachowania uczniów i ich zaangażowania w naukę – twierdzi prof. Arya Ansari z Uniwersytetu Stanowego Ohio (USA), główna autorka pracy opublikowanej niedawno na łamach „Early Childhood Research Quarterly”.
Mundurki wychowują?
Badania opierały się na reprezentacyjnej próbie ponad sześciu tysięcy uczniów i analizowały ich ścieżkę edukacyjną od przedszkola do końca amerykańskiej podstawówki (ok. 10-11. roku życia), dane pochodziły z ubiegłej dekady i z różnych szkół (prywatnych i publicznych). Co roku nauczyciele oceniali zachowanie uczniów w wielu aspektach: problemy takie jak lęki lub wycofanie, zachowania agresywne lub niszczenie własności, umiejętności społeczne. Nauczyciele odnotowywali również, jak często dzieci opuszczały zajęcia.
Jak zebrane dane korelowały z obecnością umundurowania w szkole? Nijak. Nie udało się wyłapać istotnego statystycznie związku noszenia mundurków z zachowaniem dzieci. Naukowcy próbowali powiązać zebrane dane z różnymi innymi czynnikami (np. społeczno-ekonomicznymi) i nadal niewiele to dało.
Wyjątkiem od tej ogólnej obserwacji była owszem nieco lepsza frekwencja umundurowanych uczniów z biedniejszych rodzin, ale wyłapana różnica nie przekraczała dnia w skali roku, a zatem trudno uchwycić się takiego rezultatu.
Mundurki osłabiają wspólnotę!
A może mundurki – jak przekonują ich orędownicy – wzmacniają poczucie wspólnoty wśród uczniów danej placówki? Okazało się tymczasem, że umundurowane dzieci objawiają nieco… niższe poczucie przynależności do braci szkolnej. Dziwne, prawda?
Amerykańska badaczka nie jest tym wcale zdziwiona. – Chociaż mundurki powinny budować poczucie wspólnoty, mogą ją podkopywać – wyjaśnia. – Moda jest jednym ze sposobów, w jaki uczennice i uczniowie mogą wyrażać siebie, i to może być dla nich ważnym elementem tego doświadczenia, jakim jest uczęszczanie do szkoły. Gdy uczniowie nie mogą objawiać innym swojego indywidualizmu, przestają czuć się w tym miejscu u siebie.
Zdaniem autorki wyniki badań jej zespołu powinny uwrażliwić rodziców, nauczycieli i administratorów. Popularne założenie, że mundurki są rozwiązaniem całej gamy problemów z uczniowskim zachowaniem, okazuje się być po prostu błędne.
Uczniowie w szkołach z mundurkami nie objawiali lepszego zaufania na żadnym z badanych etapów edukacji. Nie działało to ani w placówkach publicznych, ani w prywatnych.
Być może mundurki pozytywnie wpływają na jakieś inne aspekty funkcjonowania szkoły, ale nie mydlmy sobie oczu argumentacją dotyczącą wychowania młodzieży.
Oryginalny artykuł:
Arya Ansari,Michael Shepard,Michael A. Gottfried, School uniforms and student behavior: is there a link?
[w] „Early Childhood Research Quarterly”, Elsevier 2022
