Konkurs Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej jest organizowany przez Komisję Europejską od 1989 roku.
Dziedziny, w których mogą być zgłaszane prace do Konkursu to: nauki ścisłe, przyrodnicze, technika, nauki ekonomiczne i społeczne. Wymagane jest przedstawienie wyników własnej pracy badawczej, czy technicznej.
Każdy kraj może zgłosić najwyżej trzy najlepsze prace wyłonione w lokalnych eliminacjach, w przypadku Polski to Konkurs Prac Młodych Naukowców UE, organizowany przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Regulamin, ustalony przez Komisję Europejską, określa wiek autorów projektów w granicach 14-20 lat. Prace powinny powstać przed podjęciem studiów, choć w konkursie mogą uczestniczyć uczniowie i studenci (co najwyżej I roku studiów).
Projekty nie mogą mieć więcej niż trzech autorów. W pracach doświadczalnych nie mogą być stosowane inwazyjne eksperymenty na zwierzętach. Polska, podobnie jak inne kraje, może wysyłać na międzynarodowe finały najwyżej sześć osób.
Finały europejskie miały dotąd miejsce w: Brukseli, Kopenhadze, Zurychu, Sewilli, Berlinie, Luksemburgu, Newcastle, Helsinkach, Mediolanie, Porto, Salonikach, Amsterdamie, Bergen, Wiedniu, Budapeszcie, Dublinie, Moskwie, Sztokholmie, Walencji i Kopenhadze, Paryżu, Lizbonie i Helsinkach. Ostatnie miały miejsce w Bratysławie w dniach 21-26 września 2012.
W 2013 roku europejska rywalizacja młodych naukowców odbędzie się w Pradze.
Na etapie europejskim międzynarodowe jury przyznaje nagrody pieniężne:
- trzy pierwsze, równorzędne nagrody po 7000 euro,
- trzy drugie, równorzędne po 5000 euro,
- trzy trzecie, równorzędne po 3500 euro,
- oraz nagrody specjalne w postaci pobytu w czołowych europejskich placówkach badawczych, a także na międzynarodowych konferencjach naukowych, w tym na uroczystości wręczenia Nagród Nobla w Sztokholmie.
Polskie Eliminacje organizowane są od początku, czyli od 1995 roku, przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Jury Polskich Eliminacji, w skład którego weszli naukowcy z uczelni i instytutów PAN, przewodniczy dr Piotr Chrząstowski-Wachtel z Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Funkcję Krajowego Organizatora Konkursu sprawuje od 2010 roku prof. Jan Madey z Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego.
W Polskich Eliminacjach uczestniczyć mogą jedynie prace wcześniej nagrodzone w jednym z konkursów ogólnopolskich (np. olimpiad przedmiotowych) lub polecone przez pracownika naukowego ze stopniem co najmniej doktora.
Polscy laureaci EUCYS to dziś wyróżniający się studenci, doktoranci i zdolni pracownicy naukowi, pomysłodawcy innowacyjnych przedsięwzięć biznesowych lub kadra menadżerska międzynarodowych firm.
– Młodzi naukowcy weszli do Unii Europejskiej o wiele wcześniej niż reszta naszego kraju. Na kolejne finały jadą bez kompleksów – podkreśla prof. Jan Madey, Krajowy Organizator Konkursu.
{gallery}eucys_laureaci_1995-2011{/gallery}
Laureaci europejskich finałów EUCYS przy swoich planszach i podczas ceremonii wręczania nagród
/ fot. www.ec.europa.eu
Od 1995 roku, kiedy to Polska po raz pierwszy wzięła udział w EUCYS, międzynarodowe jury nagrodziło 28 projektów z naszego kraju (łącznie 34 autorów). Polacy zdobyli aż 22 nagrody główne i 17 dodatkowych. Pod względem osiągnięć wyprzedzają nas jedynie Niemcy (80 nagród) oraz Brytyjczycy (42 nagrody), przy czym reprezentanci tych państw biorą udział w Konkursie od 1989 roku.