W dniach 19-24 września w Warszawie odbędą się międzynarodowe finały Konkursu Prac Młodych Naukowców UE (EUCYS 2014).
To prestiżowy i bardzo trudny konkurs organizowany przez Komisję Europejską dla uczniów, którzy zajmują się nauką naprawdę na poważnie. Polskę będą reprezentować badaczka trzmieli ze Słupska, fizyk z Poznania i językoznawca z Warszawy.
Międzynarodowe finały EUCYS 2014 organizuje Uniwersytet Warszawski razem z Centrum Nauki Kopernik i Krajowym Funduszem na rzecz Dzieci. Partnerem przedsięwzięcia jest Fundacja PZU.
W marcu po raz 20. jurorzy Polskiej Edycji EUCYS wyłonili najlepsze uczniowskie projekty zgłoszone do konkursu. Równorzędne I nagrody i nominacje do reprezentowania nas na finałach uzyskały trzy prace:
-
Monika Leończyk ze Słupska (uczennica II LO w Słupsku) za projekt Wielkie znaczenie owadów, czyli wpływ trzmieli ziemnych na pomidory zwyczajne
-
Jerzy Szuniewicz z Poznania (uczeń VIII LO w Poznaniu) za projekt Wykorzystanie przestrzennego modulatora światła do optymalizacji procesu sprzęgania pojedynczych fotonów do światłowodów jednomodowych
-
Andrzej Żak z Warszawy (wówczas uczeń, a dziś już absolwent LXIV LO w Warszawie) za projekt Wpływ języka polskiego na zagrożony wymarciem etnolekt wymysiöeryś
Jury przyznało też szereg innych nagród pieniężnych, a wszyscy uczestnicy finału otrzymali nagrody rzeczowe. Laureaci konkursu uzyskali również indeksy na najlepsze polskie uczelnie.
Monika Leończyk – fot. Marianna Zadrożna
– Wiosną 2013 r. zauważyłam drastyczny spadek ilości trzmieli w moim przydomowym ogródku kwiatowym. Po zapoznaniu się z licznymi źródłami, dowiedziałam się, że ich populacja faktycznie w ciągu ostatnich lat zmniejszyła się o szokujące 90%! – wyjaśnia motywy stojące za swoim projektem Monika Leończyk. – Zaprojektowałam budkę dla trzmieli, która w łatwy sposób pomogłaby w ochronie populacji tego owada. Przeprowadziłam następnie badania, które polegały na sprawdzeniu wpływu owadów zapylających na jakość i ilość szklarniowego pomidora zwyczajnego oraz porównaniu zysków z ich sprzedaży – wyjaśnia. – Jedna rodzina trzmieli może zastąpić pracę człowieka na terenie o wielkości 20–25 arów, ograniczając tym samym stosowanie sztucznych środków wspomagających – dodaje laureatka ze Słupska.
Jerzy Szuniewicz – fot. Marianna Zadrożna
– Informatyka kwantowa i kryptografia kwantowa niosą ze sobą ogromny potencjał, wiele ich metod jest już skutecznie wykorzystywanych komercyjnie. Wiele spośród efektów kwantowych najłatwiej jest zaobserwować wykorzystując pojedyncze fotony. Aby jednak sprawnie stosować fotony muszą być one sprzęgnięte (wprowadzone) do światłowodów – mówi Jerzy Szuniewicz. – W moim projekcie zajmuję się optymalizacją sprzęgania fotonów do światłowodów, a innowacyjność pracy wynika z połączenia przestrzennej modulacji pojedynczych fotonów oraz algorytmów genetycznych. Uzyskane wyniki jasno pokazują potencjał metody w wielu zastosowaniach, szczególnie bazujących na pojedynczych fotonach – podkreśla licealista z Poznania.
Andrzej Żak (w stroju wilamowskim) i reprezentant Polski na EUCYS 2012, wilamowiczanin Tymoteusz Król – fot. Marianna Zadrożna
– Język wilamowski (wymysiöeryś) o niezwykle archaicznym charakterze (używany jedynie przez około 50 osób tylko w jednej miejscowości na świecie) jest poważnie zagrożony wymarciem. Przez wiele lat po II wojnie światowej w Wilamowicach obowiązywał niepisany zakaz jego używania. Użytkownicy wilamowskiego przestali się nim posługiwać, co doprowadziło do przerwania przekazu międzypokoleniowego – mówi trzeci z laureatów, Andrzej Żak z Warszawy. – Przedmiotem mojej analizy są jednostronne kontakty językowe wilamowskiego z polszczyzną. Pozwoliła ona na sformułowanie wniosków, które mogą być wykorzystane na przykład w procesie rewitalizacji etnolektu wymysiöeryś – dodaje.
Cała trójka jest w mijającym roku akademickim uczestnikami programu pomocy wybitnie zdolnym KFnrD, ale wszystkie trzy projekty powstały, gdy ich autorzy nie byli jeszcze pod naszą opieką.
20. już edycja EUCYS, w której biorą udział młodzi Polacy jest szczególna, bo europejskie finały konkursu odbędą się we wrześniu w Warszawie. Organizatorem EUCYS 2014 jest Uniwersytet Warszawski, projekt współorganizują Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci i Centrum Nauki Kopernik. Partnerem strategicznym EUCYS 2014 jest PZU. Troje młodych naukowców z Polski spotka się w dniach 19-24 września w Warszawie z setką koleżanek i kolegów z całej Europy i wielu krajów pozaeuropejskich.
Już teraz zapraszamy do odwiedzenia Biblioteki UW w dniach 20-22 września, gdzie będzie można zobaczyć najlepsze uczniowskie projekty badawcze, porozmawiać z ich autorami i – oczywiście – trzymać kciuki za Monikę, Jurka i Andrzeja.
Fundatorem nagród pieniężnych dla laureatów Polskiej Edycji EUCYS i partnerem strategicznym międzynarodowych finałów EUCYS 2014 jest Fundacja PZU.
Konkurs Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej (EUCYS), prowadzony jest przez Komisję Europejską od 1989 roku. Podczas finałów odbywających się corocznie późnym latem, około stu nastoletnich naukowców z kilkudziesięciu krajów prezentuje prace z różnych dziedzin. Udział w konkursie to wspaniały początek kariery akademickiej. Najlepsi młodzi uczeni Europy mają okazję zdobyć prestiżowe nagrody i zaproszenia na staże w czołowych europejskich ośrodkach badawczych. Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci organizuje polską edycję EUCYS od 1995 roku. Międzynarodowe jury nagrodziło już 31 projektów z naszego kraju (łącznie 38 autorów). Polacy zdobyli aż 22 nagrody główne i 20 dodatkowych. Laureaci konkursu to dziś wyróżniający się studenci, doktoranci i młodzi pracownicy naukowi.
{gallery}014OdkryciaEUCYS{/gallery}
Tak w tym roku wyglądała sesja plakatowa: wielogodzinne rozmowy z jurorami i gośćmi Centrum Nauki Kopernik (a także – z autorami innych projektów) / fot. Przemek Gumienny