W niedzielę 23 marca w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie uroczyście ogłoszono wyniki 20. Polskiej Edycji Konkursu Prac Młodych Naukowców UE (EUCYS 2014).
Międzynarodowe finały EUCYS 2014 odbędą się we wrześniu w Warszawie. Organizuje je Uniwersytet Warszawski razem z Centrum Nauki Kopernik i Krajowym Funduszem na rzecz Dzieci. Partnerem przedsięwzięcia jest Fundacja PZU.
To prestiżowy i bardzo trudny konkurs organizowany przez Komisję Europejską dla uczniów, którzy zajmują się nauką naprawdę na poważnie. Na finałach EUCYS 2014 będą nas reprezentować badaczka trzmieli ze Słupska, fizyk z Poznania i językoznawca z Warszawy.
20 najlepszych uczniowskich projektów badawczych z całej Polski można było w CNK obejrzeć i omówić z ich autorami. Jurorzy prowadzili takie rozmowy z młodymi badaczami przez długie godziny w piątek i sobotę, by w niedzielę o 12:30 ogłosić werdykt.
Trzy równorzędne 1. nagrody w wysokości 6.000 PLN oraz nominacje do reprezentowania Polski na finałach EUCYS 2014 uzyskali:
-
Monika Leończyk ze Słupska (uczennica II LO w Słupsku) za projekt Wielkie znaczenie owadów, czyli wpływ trzmieli ziemnych na pomidory zwyczajne
-
Jerzy Szuniewicz z Poznania (uczeń VIII LO w Poznaniu) za projekt Wykorzystanie przestrzennego modulatora światła do optymalizacji procesu sprzęgania pojedynczych fotonów do światłowodów jednomodowych
-
Andrzej Żak z Warszawy (uczeń LXIV LO w Warszawie) za projektWpływ języka polskiego na zagrożony wymarciem etnolekt wymysiöeryś
Ponadto, Jury nagrodziło siedem innych wyróżniających się prac badawczych.
Cztery równorzędne 2. nagrody w wysokości 4.000 PLN zdobyły projekty:
-
Bartłomiej Błeszyński (Szczecin, uczeń II LO w Szczecinie), Ramię wspomagane
-
Estera Jurczyk (Łękinia), Jakub Pal (Słupsk), Etiam in caelo – czyli jak badać atmosferę (uczniowie II LO w Słupsku)
-
Dominik Madej (Grabów nad Pilicą, uczeń II LO w Warszawie), Wpływ CO2 na przebieg reakcji karbonylowania aniliny mieszaniną CO/O2 w obecności katalizatorów palladowych
-
Joanna Olszewska (Korzybie), Adrianna Wąsińska (Słupsk), Lucidus Saccus v.1.2 Torba bezpieczeństwa (uczennice II LO w Słupsku)
Dwie równorzędne 3. nagrody w wysokości 2.000 PLN zdobyły projekty:
-
Ewa Berowska (Bielsko-Biała, absolwentka LO TS im. M. Reja w Bielsku-Białej, studentka medycyny w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego), Menu obiadowe w ogrodowej restauracji ślinika luzytańskiego, preferencje smakowe Arion Lusitanicus (Arion Vulgaris) w wyborze kilku roślin uprawnych
-
Dalia Gala (Kielce, uczennica LO im. Św. Jadwigi w Kielcach), Michał Gniewkiewicz (Szydłów, absolwent LO im Św. Jadwigi w Kielcach, student medycyny na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym), Kinga Szczepaniak (Elbląg, uczennica II LO w Elblągu), Zastosowanie metod cytogenetycznych w badaniu podłoża molekularnego chorób człowieka
Tytuł laureata uprawnia ponadto do uzyskania indeksów na wyższe uczelnie w Polsce na takich samych zasadach, jak w przypadku laureatów olimpiad przedmiotowych.
Nagrodę rzeczową za najlepszy plakat (grafikę autorstwa prof. Bronisława Cymborowskiego z Wydziału Biologii UW, który jest jednym z członków Jury) zdobył Dominik Łukowiak ze Świebodzina, uczeń 1 LO w Zielonej Górze , autor pracy Apelatywizacja nazw własnych o proweniencji literackiej (na materiale z języka ogólnego i slangu uczniowskiego).
Wszystkie projekty konkursowe powstały jeszcze przed podjęciem studiów przez ich autorów.
– Wiosną 2013 r. zauważyłam drastyczny spadek ilości trzmieli w moim przydomowym ogródku kwiatowym. Po zapoznaniu się z licznymi źródłami, dowiedziałam się, że ich populacja faktycznie w ciągu ostatnich lat zmniejszyła się o szokujące 90%! – wyjaśnia motywy stojące za swoim projektem Monika Leończyk. – Zaprojektowałam budkę dla trzmieli, która w łatwy sposób pomogłaby w ochronie populacji tego owada. Przeprowadziłam następnie badania, które polegały na sprawdzeniu wpływu owadów zapylających na jakość i ilość szklarniowego pomidora zwyczajnego oraz porównaniu zysków z ich sprzedaży – wyjaśnia. – Jedna rodzina trzmieli może zastąpić pracę człowieka na terenie o wielkości 20–25 arów, ograniczając tym samym stosowanie sztucznych środków wspomagających – dodaje laureatka ze Słupska.
– Informatyka kwantowa i kryptografia kwantowa niosą ze sobą ogromny potencjał, wiele ich metod jest już skutecznie wykorzystywanych komercyjnie. Wiele spośród efektów kwantowych najłatwiej jest zaobserwować wykorzystując pojedyncze fotony. Aby jednak sprawnie stosować fotony muszą być one sprzęgnięte (wprowadzone) do światłowodów – mówi Jerzy Szuniewicz. – W moim projekcie zajmuję się optymalizacją sprzęgania fotonów do światłowodów, a innowacyjność pracy wynika z połączenia przestrzennej modulacji pojedynczych fotonów oraz algorytmów genetycznych. Uzyskane wyniki jasno pokazują potencjał metody w wielu zastosowaniach, szczególnie bazujących na pojedynczych fotonach – podkreśla licealista z Poznania.
– Język wilamowski (wymysiöeryś) o niezwykle archaicznym charakterze (używany jedynie przez około 50 osób tylko w jednej miejscowości na świecie) jest poważnie zagrożony wymarciem. Przez wiele lat po II wojnie światowej w Wilamowicach obowiązywał niepisany zakaz jego używania. Użytkownicy wilamowskiego przestali się nim posługiwać, co doprowadziło do przerwania przekazu międzypokoleniowego – mówi trzeci z laureatów, Andrzej Żak z Warszawy. – Przedmiotem mojej analizy są jednostronne kontakty językowe wilamowskiego z polszczyzną. Pozwoliła ona na sformułowanie wniosków, które mogą być wykorzystane na przykład w procesie rewitalizacji etnolektu wymysiöeryś – dodaje.
20. już edycja EUCYS, w której biorą udział młodzi Polacy jest szczególna, bo europejskie finały konkursu odbędą się we wrześniu w Warszawie. Organizatorem EUCYS 2014 jest Uniwersytet Warszawski, projekt współorganizują Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci i Centrum Nauki Kopernik. Partnerem strategicznym EUCYS 2014 jest PZU. Troje młodych naukowców z Polski spotka się w dniach 19-24 września w Warszawie z setką koleżanek i kolegów z całej Europy i wielu krajów pozaeuropejskich.
Już teraz zapraszamy do odwiedzenia Biblioteki UW w dniach 20-22 września, gdzie będzie można zobaczyć najlepsze uczniowskie projekty badawcze, porozmawiać z ich autorami i – oczywiście – trzymać kciuki za Monikę, Jurka i Andrzeja.
Fundatorem nagród pieniężnych i partnerem strategicznym EUCYS 2014 jest PZU.
Trzy dni rozmów z jurorami, warsztatów i innych atrakcji zorganizowaliśmy dla finalistów w Centrum Nauki Kopernik w ramach Festiwalu Młodych Badaczy ODKRYCIA.
Konkurs Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej (EUCYS), prowadzony jest przez Komisję Europejską od 1989 roku. Podczas finałów odbywających się corocznie późnym latem, około stu nastoletnich naukowców z kilkudziesięciu krajów prezentuje prace z różnych dziedzin. Udział w konkursie to wspaniały początek kariery akademickiej. Najlepsi młodzi uczeni Europy mają okazję zdobyć prestiżowe nagrody i zaproszenia na staże w czołowych europejskich ośrodkach badawczych. Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci organizuje polską edycję EUCYS od 1995 roku. Międzynarodowe jury nagrodziło już 31 projektów z naszego kraju (łącznie 38 autorów). Polacy zdobyli aż 22 nagrody główne i 20 dodatkowych. Laureaci konkursu to dziś wyróżniający się studenci, doktoranci i młodzi pracownicy naukowi.
{gallery}014OdkryciaEUCYS{/gallery}
Tak w tym roku wyglądała sesja plakatowa: wielogodzinne rozmowy z jurorami i gośćmi Centrum Nauki Kopernik (a także – z autorami innych projektów) / fot. Przemek Gumienny